1
|
Murillo R, Pinto-Martínez N, Serrano N, Uribe C, Navarro E, Duque J, Yepes A, Olaya L, Mariño C, Morales OL, Erazo-Muñoz MA, Sánchez-Vega DC, Martínez-Ramos N. Use of complementary and alternative medicine by cancer patients in Colombia. BMC Complement Med Ther 2023; 23:321. [PMID: 37710213 PMCID: PMC10500828 DOI: 10.1186/s12906-023-04144-z] [Citation(s) in RCA: 0] [Impact Index Per Article: 0] [Reference Citation Analysis] [What about the content of this article? (0)] [Affiliation(s)] [Abstract] [Key Words] [MESH Headings] [Track Full Text] [Journal Information] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 06/06/2023] [Accepted: 08/28/2023] [Indexed: 09/16/2023] Open
Abstract
BACKGROUND The use of complementary and alternative medicines (CAM) among cancer patients varies greatly. The available data suggest an increasing use of CAM over time and a higher prevalence in low- and middle-income countries. However, no reliable data are available from Latin America. Accordingly, we examined the prevalence of CAM use among cancer patients from six Colombian regions. METHODS We conducted a survey on cancer patients attending comprehensive cancer centres in six capital cities from different regions. The survey was designed based on a literature review and information gathered through focus groups on CAM terminology in Colombia. Independent random samples of patients from two comprehensive cancer centres in every city were obtained. Patients 18 years and older with a histopathological diagnosis of cancer undergoing active treatment were eligible. The prevalence of CAM use is reported as a percentage with the corresponding confidence interval. CAM types are reported by region. The sociodemographic and clinical characteristics of CAM users and non-users were compared using Chi square and t tests. RESULTS In total, 3117 patients were recruited. The average age 59.6 years old, and 62.8% were female. The prevalence of CAM use was 51.7%, and compared to non-users, CAM users were younger, more frequently women, affiliated with the health insurance plan for low-income populations and non-Catholic. We found no differences regarding the clinical stage or treatment modality, but CAM users reported more treatment-related side effects. The most frequent types of CAM were herbal products, specific foods and vitamins, and individually, soursop was the most frequently used product. Relevant variability between regions was observed regarding the prevalence and type of CAM used (range: 36.6% to 66.7%). The most frequent reason for using CAM was symptom management (30.5%), followed by curative purposes (19.5%). CONCLUSIONS The prevalence of CAM use among cancer patients in Colombia is high in general, and variations between regions might be related to differences in cultural backgrounds and access to comprehensive cancer care. The most frequently used CAM products and practices have little scientific support, suggesting the need to enhance integrative oncology research in the country.
Collapse
Affiliation(s)
- Raúl Murillo
- Hospital Universitario San Ignacio, Diagonal 70B 214 Este Apt 104, Bogotá, Colombia.
- Pontificia Universidad Javeriana, Bogotá, Colombia.
| | | | - Norma Serrano
- Hospital Internacional de Colombia-Fundación Cardiovascular, Bucaramanga, Colombia
| | - Claudia Uribe
- Universidad Autónoma de Bucaramanga, Bucaramanga, Colombia
| | | | - Jorge Duque
- Oncólogos Asociados de Imbanaco, Cali, Colombia
| | - Andrés Yepes
- Clínica de Oncología Astorga, Medellín, Colombia
| | - Laura Olaya
- Unidad Oncológica Surcolombiana, Neiva, Colombia
| | - Carolina Mariño
- Pontificia Universidad Javeriana, Bogotá, Colombia
- Universidad de Valencia, Valencia, Spain
| | - Olga Lucia Morales
- Hospital Universitario San Ignacio, Diagonal 70B 214 Este Apt 104, Bogotá, Colombia
- Pontificia Universidad Javeriana, Bogotá, Colombia
| | | | | | | |
Collapse
|
2
|
San Martín-López JV, Mesa N, Bernal-Bello D, Morales-Ortega A, Rivilla M, Guerrero M, Calderón R, Farfán AI, Rivas L, Soria G, Izquierdo A, Madroñal E, Duarte M, Piedrabuena S, Toledano-Macías M, Marrero J, de Ancos C, Frutos B, Cristóbal R, Velázquez L, Mora B, Cuenca P, Satué JÁ, Ayala-Larrañaga I, Carpintero L, Lara C, Llerena ÁR, García V, García de Viedma V, Prieto S, González-Pereira N, Bravo C, Mariño C, Lechuga LA, Tarancón J, Gonzalo S, Moreno S, Ruiz-Giardin JM. Seven Epidemic Waves of COVID-19 in a Hospital in Madrid: Analysis of Severity and Associated Factors. Viruses 2023; 15:1839. [PMID: 37766248 PMCID: PMC10538062 DOI: 10.3390/v15091839] [Citation(s) in RCA: 0] [Impact Index Per Article: 0] [Reference Citation Analysis] [What about the content of this article? (0)] [Affiliation(s)] [Abstract] [Key Words] [MESH Headings] [Track Full Text] [Journal Information] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 07/06/2023] [Revised: 08/21/2023] [Accepted: 08/28/2023] [Indexed: 09/29/2023] Open
Abstract
(1) Background: COVID-19 has evolved during seven epidemic waves in Spain. Our objective was to describe changes in mortality and severity in our hospitalized patients. (2) Method: This study employed a descriptive, retrospective approach for COVID-19 patients admitted to the Hospital de Fuenlabrada (Madrid, Spain) until 31 December 2022. (3) Results: A total of 5510 admissions for COVID-19 were recorded. The first wave accounted for 1823 (33%) admissions and exhibited the highest proportion of severe patients: 65% with bilateral pneumonia and 83% with oxygen saturation under 94% during admission and elevated levels of CRP, IL-6, and D-dimer. In contrast, the seventh wave had the highest median age (79 years) and comorbidity (Charlson: 2.7), while only 3% of patients had bilateral pneumonia and 3% required intubation. The overall mortality rate was 10.3%. The first wave represented 39% of the total. The variables related to mortality were age (OR: 1.08, 1.07-1.09), cancer (OR: 1.99, 1.53-2.60), dementia (OR: 1.82, 1.20-2.75), the Charlson index (1.38, 1.31-1.47), the need for high-flow oxygen (OR: 6.10, 4.94-7.52), mechanical ventilation (OR: 11.554, 6.996-19.080), and CRP (OR: 1.04, 1.03-1.06). (4) Conclusions: The variables associated with mortality included age, comorbidity, respiratory failure, and inflammation. Differences in the baseline characteristics of admitted patients explained the differences in mortality in each wave. Differences observed between patients admitted in the latest wave and the earlier ones suggest that COVID-19 has evolved into a distinct disease, requiring a distinct approach.
Collapse
Affiliation(s)
- Juan Víctor San Martín-López
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
- CIBERINFEC, Instituto de Salud Carlos III, Madrid, 28029 Madrid, Spain;
| | - Nieves Mesa
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - David Bernal-Bello
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Alejandro Morales-Ortega
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
- Departamento de Medicina y Especialidades Médicas, Universidad de Alcalá, 28871 Madrid, Spain
| | - Marta Rivilla
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Marta Guerrero
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Ruth Calderón
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Ana I. Farfán
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Luis Rivas
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Guillermo Soria
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Aída Izquierdo
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Elena Madroñal
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Miguel Duarte
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Sara Piedrabuena
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - María Toledano-Macías
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Jorge Marrero
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Cristina de Ancos
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Begoña Frutos
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Rafael Cristóbal
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Laura Velázquez
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Belén Mora
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Paula Cuenca
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - José Á. Satué
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Ibone Ayala-Larrañaga
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Lorena Carpintero
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Celia Lara
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Álvaro R. Llerena
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Virginia García
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Vanessa García de Viedma
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Santiago Prieto
- Servicio de Laboratorio Clínico, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (S.P.); (N.G.-P.)
| | - Natalia González-Pereira
- Servicio de Laboratorio Clínico, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (S.P.); (N.G.-P.)
| | - Cristina Bravo
- Servicio de Farmacia, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (C.B.); (C.M.)
| | - Carolina Mariño
- Servicio de Farmacia, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (C.B.); (C.M.)
| | - Luis Antonio Lechuga
- Sistemas, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (L.A.L.); (J.T.)
| | - Jorge Tarancón
- Sistemas, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (L.A.L.); (J.T.)
| | - Sonia Gonzalo
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
| | - Santiago Moreno
- CIBERINFEC, Instituto de Salud Carlos III, Madrid, 28029 Madrid, Spain;
- Departamento de Medicina y Especialidades Médicas, Universidad de Alcalá, 28871 Madrid, Spain
- Servicio de Enfermedades Infecciosas, Hospital U. Ramón y Cajal, IRYCIS, 28034 Madrid, Spain
| | - José M. Ruiz-Giardin
- Servicio de Medicina Interna, Hospital Universitario de Fuenlabrada, 28942 Madrid, Spain; (N.M.); (D.B.-B.); (A.M.-O.); (M.R.); (M.G.); (R.C.); (A.I.F.); (L.R.); (G.S.); (A.I.); (E.M.); (M.D.); (S.P.); (M.T.-M.); (J.M.); (C.d.A.); (B.F.); (R.C.); (L.V.); (B.M.); (P.C.); (J.Á.S.); (I.A.-L.); (L.C.); (C.L.); (Á.R.L.); (V.G.); (V.G.d.V.); (S.G.); (J.M.R.-G.)
- CIBERINFEC, Instituto de Salud Carlos III, Madrid, 28029 Madrid, Spain;
| |
Collapse
|